Waarom gaan de Kamer en het kabinet op reces, terwijl er genoeg problemen zijn? | NU-صحيفة الصوت

De landelijke politiek is van 8 juli tot 5 september met zomerreces. Kamerleden zijn in die periode minder aan het werk en het kabinet heeft tussen 15 juli en 15 augustus geen ministerraad. Op ons reactieplatform NUjij vragen veel bezoekers zich verontwaardigd af waarom politici “ertussenuit knijpen”, terwijl er nog veel slepende hoofdpijndossiers zijn. Maar reces betekent niet dat er (alleen maar) vakantie gevierd wordt. NU.nl legt uit hoe het zit.

Tijdens een reces komt het parlement niet bijeen. Dit betekent dat er geen debatten en vergaderingen plaatsvinden in de Eerste en Tweede Kamer. Vorig jaar lag ook de kabinetsformatie stil tijdens het zomerreces.

Recessen vallen vaak ongeveer samen met traditionele vakantieperiodes, zoals tijdens de zomer en rond de feestdagen in december. Leden van de Eerste en Tweede Kamer en het kabinet kunnen (een gedeelte van) die tijd besteden aan een vakantie. Maar ze hebben tijdens het reces ook andere dingen te doen.

Kamerleden maken vaak gebruik van een reces om werkbezoeken af te leggen. Dan gaan ze op bezoek bij mensen en instanties om naar hun verhalen en eventuele klachten te luisteren. Die ervaringen kunnen ze vervolgens ter sprake brengen als het politieke jaar verdergaat.

Sommige Kamerleden lopen tijdens het reces stage. Andere bestuderen bijvoorbeeld vakliteratuur of werken hun kennis van dossiers bij.

Per partij staan altijd Kamerleden stand-by voor het geval er iets belangrijks gebeurt. Parlementariërs kunnen altijd schriftelijk vragen indienen, zodat ze toch hun controlerende taak kunnen blijven uitoefenen.

Premier Mark Rutte ging tijdens het reces op bezoek bij een boer met een koeienstal.

Ook het kabinet heeft tijdens een reces altijd leden stand-by staan. Ministers en staatssecretarissen kunnen net als Kamerleden tijdens het reces op vakantie gaan. Maar ze gaan niet allemaal tegelijk. Er blijven altijd ministers aan het werk.

Wanneer een bewindspersoon op vakantie gaat, worden de taken waargenomen door een andere minister. Dat geldt ook voor premier Mark Rutte, die tijdens zijn vakantie meestal wordt vervangen door een van zijn vicepremiers.

Op dit moment wordt Rutte vervangen door minister Hanke Bruins Slot (Binnenlandse Zaken). Daarna nemen minister voor Rechtsbescherming Franc Weerwind en vicepremier Wopke Hoekstra tijdelijk de honneurs waar.

Bruins Slot vervangt momenteel ook haar collega’s Dilan Yesilgöz-Zegerius (Justitie en Veiligheid) en Kajsa Ollongren (Defensie), terwijl zij op vakantie zijn. Ministers zijn in geval van nood tijdens hun vakantie nog steeds bereikbaar.

Minister Hanke Bruins Slot (Binnenlandse Zaken) is op dit moment het aanspreekpunt namens het kabinet.

Op ministeries gaat het werk tijdens het reces gewoon door. Ambtenaren zijn dan nog steeds bezig met het maken en uitvoeren van beleid. Wel wordt gebruikgemaakt van zomerroosters. Medewerkers lossen elkaar af, zodat iedereen een keer op vakantie kan.

Op alle departementen zijn altijd ambtenaren en andere medewerkers aan het werk. Op die manier blijven belangrijke dossiers niet op de plank liggen tot iedereen weer terug is.

Half juni riep het kabinet de asielopvang uit tot nationale crisis. Dit betekent dat daar ook tijdens het reces elke dag overleg over is. Eerder gebeurde dat ook met de coronapandemie.

De Kamer en het kabinet kunnen in geval van spoed worden teruggeroepen van reces. Dat gebeurt doorgaans bij onvoorziene gebeurtenissen die een grote impact hebben.

Elke partij kan een verzoek indienen om de Kamer terug te roepen van reces. Dat verzoek heeft de steun nodig van een meerderheid van de Kamer. Betrokken ministers moeten bijvoorbeeld terugkomen als een Kamermeerderheid een spoeddebat eist.

De Kamervoorzitter kan het parlement ook verzoeken terug te komen van reces. Vera Bergkamp deed dat vorige zomer in juli en augustus. De Kamer kwam toen terug van reces om de ontwikkelingen rond het coronavirus en de situatie in Afghanistan te bespreken.

Ook de Eerste Kamer kan worden teruggeroepen van reces, al gebeurt dat zelden. Begin 2021 werd de senaat bij hoge uitzondering twee keer teruggeroepen. De Eerste Kamerleden moesten toen stemmen over spoedwetten over de avondklok en reizigers uit landen met een hoog coronarisico.

Eind februari kwamen onder anderen premier Mark Rutte, minister Wopke Hoekstra (Buitenlandse Zaken) en minister Kajsa Ollongren (Defensie) terug van voorjaarsreces om met de Tweede Kamer de Russische invasie van Oekraïne te bespreken.

Het kabinet kan er ook zelf voor kiezen terug te komen van reces. Zo brak premier Rutte in de zomer van 2014 zelf zijn vakantie af, nadat vlucht MH17 was neergehaald. Vaak onderbreken Kamerleden hun reces in zo’n geval ook.

Het kabinet en de Kamer worden niet altijd teruggeroepen van reces. Zo zei D66-fractievoorzitter Jan Paternotte deze week dat de Kamer er weinig voor voelde om terug te komen van reces om de boerenprotesten van de afgelopen weken te bespreken.

Op 5 september is het reces voor de landelijke politiek afgelopen. Dan zijn alle ministers en partijen dus weer bij de debatten en vergaderingen. Op de derde dinsdag van september wordt met Prinsjesdag het nieuwe parlementaire jaar officieel geopend. Dit jaar gebeurt dat op 20 september.